In het bijzonder vallen de volgende risico's te onderkennen.

Rijksmaatregelen en decentralisaties
De gevolgen van de circulaires worden vertaald naar de (meer)jarenbegroting. Afhankelijk van de ontwikkelingen op rijksniveau betekent dit tegenvallers dan wel meevallers; de zogenaamde trap-op-trap-af systematiek. Dit kan gepaard gaan met, soms grote, fluctuaties. Voor de algemene uitkering sec zijn over de periode VJN14 - VJN18 de historische fluctuaties over de verschillende jaarschijven bezien circa -/- € 1,1 tot + € 1,1 miljoen, met daarbij enkele (positieve) uitschieters die nog hoger zijn. Soms aanzienlijke fluctuaties hebben zich ook voorgedaan bij de integratie-uitkering sociaal domein en de doeluitkering BUIG. De VNG heeft dan ook gepleit voor meer stabiliteit. De decentralisaties vormen nog steeds een punt van zorg in het sociaal domein. Het Rijk heeft op voorhand efficiencykortingen ingeboekt. Met de periodieke managementinformatie wordt steeds de kwantitatieve omvang van de risico’s sociaal domein aan de raadscommissie Burgers en Samenleving gepresenteerd.

WSW
De GR WOZL laat een stijgend tekort zien. De belangrijkste reden hiervan is een daling van de rijkssubsidie per Wsw arbeidsjaar die trapsgewijs wordt doorgevoerd tot 2020 met als gevolg een toename van het subsidietekort. Een ander risico ligt in de frictie- en transitiekosten. Door de komst van de Participatiewet vindt er geen nieuwe instroom in de Wsw meer plaats. De organisatie zal in de komende jaren krimpen. De frictie- en transitiekosten die hierdoor ontstaan kunnen maar ten dele worden opgevangen binnen de Participatiewet. Met de plannen van de gemeenten voor het WSP en de verbinding die daarbij met de GR WOZL en de verbonden partijen wordt gemaakt, worden de risico’s in relatie tot verschuiving van opbrengsten en frictiekosten zoveel als mogelijk gemitigeerd.
Daarnaast bestaan er nog enkele niet nader te kwantificeren risico’s bij WOZL. Denk hierbij aan het ziekteverzuim met effect op de omzet, economische risico’s zowel de detacheringstarieven, als de plaatsingsmogelijkheden van Wsw-medewerkers staan onder druk en de dekkingsgraad van het pensioenfonds (de betaalbaarheid komt in het gedrang vanwege het feit dat er geen jonge deelnemers meer bijkomen).

Jeugdzorg en Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
Er zijn,  zoals bij elke open einde regeling, onzekerheden omtrent het daadwerkelijk beroep dat burgers   gaan doen op de verschillende voorzieningen. Wat betreft Jeugdzorg staat de gemeente voor een grote uitdaging. De budgetten zijn de afgelopen jaren aanzienlijk gekort door het Rijk. Tegelijk blijkt uit de laatste cijfers dat er sprake is van een exponentiële groei van de vraag naar ondersteuning van met name Zorg in Natura arrangementen. Met name ten gevolge van deze ontwikkeling zal in het kader van de behandeling van de Najaarsnota 2018 besluitvorming plaatsvinden ten aanzien van diverse voorstellen met als doel ook voor de komende jaren de begroting sluitend te houden.  

Demografische ontwikkelingen (bevolkingsafname en verandering bevolkingssamenstelling)
De regio Parkstad Limburg is, samen met Zeeland en Groningen, koploper in Nederland als het gaat om bevolkingsdaling. De bevolking in Kerkrade neemt sinds de jaren negentig af. In de periode 1995 tot en met 2015 met 12,5%.  De daling zet zich op basis van de meest recente prognose (CBS Statline en E,til (Progneff 2016)) verder voort met een afname van 10,9% tot 2030 en van 34% tot 2050. Met name de verandering in de bevolkingssamenstelling (kleiner aandeel jeugd, groter aantal ouderen) is belangrijk. Het proces van ontgroening en vergrijzing zal zich in de komende jaren voortzetten. Daarnaast zal het aantal huishoudens geleidelijk afnemen met 8% tot 2030).  Deze demografische veranderingen hebben een grote impact op de ontwikkeling van Kerkrade.

In de berekeningen van de algemene uitkering is rekening gehouden met een dalend inwoneraantal en daarmee samenhangende maatstaven. Daarnaast treden nog allerlei andere effecten op. Zo zal door de nodige herstructurering het aantal woningen afnemen. Als gevolg van demografische ontwikkelingen, de economische crisis en marktontwikkelingen kan de structurele leegstand van gebouwen (kantoren, retail, maatschappelijk vastgoed en woningen) verder toenemen. Tevens zijn er minder opbrengsten uit belastingen, heffingen en leges (tenzij de tarieven relatief fors stijgen) en ontstaan er nadelen voor de gesubsidieerde instellingen en toeristisch-recreatieve voorzieningen in termen van afname van het aantal leden en van bezoekers. Verder zullen publieke voorzieningen in de woonomgeving (verder) onder druk komen te staan en zal een verslechtering van de arbeidsmarkt (afname van de beroepsbevolking) optreden die onvoldoende aansluit op de vraag.

Kwantificering van het deel "Kerkrade" in de regiobreed optredende problematiek is gelet op de complexiteit en veelheid aan nog mogelijke scenario's, vooralsnog niet mogelijk. Wel wordt in regionaal verband m.n. middels het uitvoeringsprogramma IBA Parkstad 2016-2020 en de Decentralisatie-Uitkering Bevolkingsdaling (2016-2020) een forse extra impuls gegeven aan het aanpakken van de (gevolgen van de) bevolkingskrimp. De zgn. Regiodeal moet hier een verdere impuls aan geven. Tot slot wordt bij nieuwe beleidsbeslissingen ook al zoveel mogelijk rekening gehouden met de effecten van de bevolkingsontwikkeling.

Grondexploitatie (OBK)
Er ligt een taakstelling om in de periode 2018-2022 een bedrag van circa € 0,5 mln aan inkomsten te realiseren. Een nadere toelichting op de (risico’s van de) grondexploitatie treft u aan in de paragraaf grondbeleid.

De Campus
Een bijzonder onderdeel van de Vastgoedvoorraad van onze gemeente vormt het voormalig onderwijsgebouw de Campus. Eind 2012 is de Campus ontruimd. Extra financiële inzet in verband met instandhoudingskosten blijft noodzakelijk. Het betreft een bedrag van circa € 0,1 mln jaarlijks, afdekking vindt vooralsnog plaats via de reserve gebouwen. Definitieve besluitvorming omtrent herstel en toekomstige invulling van het gebouw dient nog plaats te vinden. Alsdan kan bezien worden of er ten aanzien van de boekwaarde (ultimo 2018 nog € 6,4 mln, de afschrijvingslasten hiervan zijn meerjarig voorzien in de begroting) nog risico's zijn.

OZB
Ten aanzien van de realisatie OZB-opbrengsten 2017 in relatie tot vordering BsGW bestaat nog een risico.

Stadion / Roda JC
Gemeente Kerkrade heeft nog een langdurige vordering van € 19,146 mln (peil augustus 2018) op het Stadion. Inning daarvan is sterk afhankelijk van het betalen van de huur van het PLS door Roda JC. Over de actuele ontwikkelingen bent u onlangs in commissieverband nog geïnformeerd.

Beheer kapitaalgoederen
Ten aanzien van (de risico's van) het beheer van wegen, vastgoed en civieltechnische kunstwerken wordt verwezen naar de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen.