Begroting 2019

7 Volksgezondheid en milieu

C. Vermeldenswaardige zaken en indicatoren

C. Overige vermeldenswaardige zaken en indicatoren

Volksgezondheid
Gezondheid leeft sterk in de samenleving en kan niet meer los worden gezien van maatschappelijke thema’s en overschrijdt meerdere beleidsvelden binnen zowel het fysieke als sociale domein. De centrale doelstelling is te komen tot een gezonde en vitale stad met gezonde inwoners. Een stad waarin het goed vertoeven is, waar voldoende sport- en recreatiemogelijkheden zijn en waar inwoners het fijn vinden om te wonen, werken en leven. Dit vanuit het uitgangspunt Positieve Gezondheid.  Positieve Gezondheid wordt niet gezien als de af- of aanwezigheid van ziekte, maar als het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren.

Vanuit dit uitgangspunt zal voldoende aandacht zijn voor de wandel- en fietspaden, groenvoorziening, sport- en recreatiemogelijkheden. Naast de fysieke omgeving zal verder ingezet worden op een intensieve samenwerking met maatschappelijke partijen om zo het beleid verder vorm te geven en te stimuleren binnen de Kerkraadse samenleving, waarbij aangesloten wordt op regionaal gezondheidsbeleid. De drie pijlers Gezonde Jeugd, Gezonde Wijk en Kwetsbare Personen zijn leidend voor de lokale ontwikkelingen.

Aandacht voor gezondheid begint bij vroeg aangeleerd gedrag. Het verder bewust maken van een gezonde leefstijl bij jongeren is een van de speerpunten om gezondheid te blijven stimuleren. Daarnaast zal in de wijk gekeken worden op welke manier de verbinding gelegd kan worden tussen de verschillende partners zoals verenigingen en scholen om gezond gedrag verder te stimuleren voor jong en oud. Aandacht hebben voor de kwetsbare personen is hierbij inherent, waarbij het gaat over het creëren van een gezonde en veilige leefomgeving voor burgers met verward gedrag, veelplegers, daklozen en zorgwekkende zorgmijders. Om te komen tot een gezonde en vitale stad is een integrale aanpak nodig met een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Milieubeheer, Basisregistratie Ondergrond
Het gebruik van bodem- en ondergrondgegevens bij de overheid en particuliere organisaties is de laatste decennia sterk toegenomen, zowel kwalitatief als kwantitatief. Deze gegevens spelen een cruciale rol op uitvoerend niveau, maar zijn ook van belang bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Voorbeelden zijn het gebruik van informatie in de ruimtelijke ordening, bij ondergronds bouwen of koude-warmteopslag. Met de Basisregistratie Ondergrond (BRO) beoogt de overheid de informatievoorziening sterk te verbeteren door publieke gegevens over de ondergrond op gestandaardiseerde wijze voor zowel de overheid als andere partijen ter beschikking te stellen.
De BRO maakt onderdeel uit van het stelsel van basisregistraties. Met dit stelsel verbetert de overheid haar dienstverlening door belangrijke gegevens over onder andere personen, bedrijven, gebouwen en de ondergrond binnen de overheid te delen. De gegevens over de ondergrond worden voortaan op één plek beheerd en beschikbaar gesteld, waarna ze veelvuldig gebruikt kunnen worden. Met de BRO ontstaat er eenduidigheid in opslag en uitwisseling van ondergrondgegevens.
Het college gaat deze nieuwe registratie in 2019 verder vormgeven en er verantwoording over afleggen conform de ENSIA-systematiek.

Milieubeheer, Asbest
Vanaf 2024 zijn asbestdaken in Nederland naar verwachting verboden. Hiervoor is een wijziging van de Wet milieubeheer en een wijziging van het Asbestverwijderingsbesluit nodig. Momenteel is het aankomende verbod dus nog niet van kracht.
Wanneer het verbod van kracht wordt betekent dit dat eigenaren van gebouwen met asbesthoudende dakbedekking deze voor 2024 moeten verwijderen. Hierbij maakt het niet uit of dit dak in bezit is van een particulier, een bedrijf of de overheid. Ook de toestand van het dak is niet relevant voor het verbod. Met het verstrijken van de tijd raakt elk asbestdak op den duur verweerd. Een verweerd asbestdak levert een (dreigend) gevaar op voor de leefomgeving.
Het verbod op asbestdaken (asbestmateriaal dat in direct contact staat met de buitenlucht) is een middel om de hoeveelheid asbest in de leefomgeving te verminderen. Verweerde asbestdaken leveren een bijdrage aan de gestage emissie van asbestvezels in het milieu. Dit komt omdat bijna alle asbestdaken in Nederland matig tot ernstig zijn verweerd. Deze daken worden niet altijd vervangen omdat de functie van het dak door verwering niet direct wordt aangetast.
Het college zal ter voorbereiding op het mogelijke verbod de mogelijkheden bezien om burgers in Kerkrade van dienst te kunnen zijn bij de opgave. Dit kan bijvoorbeeld gaan om tijdige voorlichting of mogelijk het helpen bij het organiseren van collectieve aanbestedingen voor burgers om het asbest te laten verwijderen.  

Afval
Ten aanzien van huishoudelijk afval onderstreept het college de binnen de gezamenlijke Rd4-gemeenten ingeslagen weg naar een circulaire economie. Afvalstoffen spelen in deze economie een wezenlijke rol doordat er een andere waarde aan toegekend wordt. Niet langer is afval iets dat je zou moeten verbranden of storten maar afval zelf wordt de nieuwe bron van grondstoffen. De gedachten hierover zijn door de gezamenlijke Rd4-gemeenten beschreven in het Afvalbeleidsplan 2014-2020. Dit plan vormt de basis voor de omgang met huishoudelijk afval in 2019. In 2019 zullen de resultaten van de verlaging van de inzamel-frequentie van restafval naar één keer per maand geëvalueerd worden als ook de resultaten van het inzamelen van GFT-afval, mede in relatie tot zwerfafval.

De Kerkraadse aanpak van het zwerfafval wordt uitgevoerd met ondersteuning van het landelijk instituut Nedvang. De aanpak is gebaseerd op het uitgangspunt dat in een schone omgeving minder zwerfafval geproduceerd wordt dan in een reeds vervuilde omgeving. De relatie tussen de inzamelfrequentie van huisvuil en het zwerfafval wordt in 2019 onderzocht.
Burgerparticipatie bij de zwerfvuilaanpak wordt gestimuleerd en ondersteund.

Begraafplaatsen en crematoria
Het landelijke verbod op de toepassing van chemische onkruidbestrijding vergt extra personele capaciteit bij het onkruidvrij maken en houden van de begraafplaatsen. In Kerkrade bevinden zich 6 gemeentelijke begraafplaatsen. De begraafplaatsen zijn voor veel inwoners en bezoekers belangrijke plekken. Om die reden wordt de nodige aandacht besteed aan beheer en onderhoud. In 2019 zal er groot onderhoud plaatsvinden op de begraafplaats Kaalheide. Op de gemeentelijke begraafplaatsen in het Centrum, Chevremont, Kaalheide en Haanrade zijn in totaal 5 oorlogsgraven aanwezig. Het onderhoud en beheer van deze graven geschiedt in samenwerking en overleg met de nationale Oorlogsgravenstichting. Binnen de gemeente is daartoe een ‘Consul Oorlogsgraven’ aangesteld. Naar aanleiding van diefstal van (bronzen) ornamenten op enkele begraafplaatsen zijn twee jaar geleden extra maatregelen genomen. Sinds die periode is dit verschijnsel zo goed als gestopt. De gemeente blijft hier ook in de toekomst zeer alert op.

Basisset beleidsindicatoren

omschrijving

bron

eenheid

periode

Kerkrade

Nederland

Limburg

Fijn huishoudelijk restafval

CBS

Kg/inwoner

2016

164

189

n/b

Hernieuwbare elektriciteit

RWS

%

2015

3,8

12,2

n/b

Overige indicatoren

omschrijving

bron

eenheid

2014

2015

2016

2017

2018

kosten kwijtschelding in relatie tot kosten afvalverwerking

BsgW /
afd. Milieu en Bouwen

%

8,4

9,9

9,7

10,8

kosten kwijtschelding in relatie tot kosten riolering

BsGW /
afd. Stedelijk Beheer

%

8,1

9,8

9,4

10,6

eigen oordeel matige of slechte gezondheid

burgeronderzoek

%

26

24

aangeboden restafval

Rd4-monitor

tonnage

9.038

7.656

7.263

7.068

aangeboden GFT

Rd4-monitor

tonnage

2.757

4.387

4.445

4.576